Ανοιγει το Τριώδιο: Ποιά η σημασία του;
Η Περίοδος του Τριωδίου αποτελεί το κινητό εκείνο τμήμα του Εκκλησιαστικού Έτους που προπαρασκευάζει τον πιστό για τον άξιο Εορτασμό των Παθών και της Αναστάσεως με ανάλογα βιώματα, πνευματική καλλιέργεια και συμμετοχή, με αγώνα Μετανοίας, Προσευχής και Νηστείας.
Η Περίοδος του Τριωδίου είναι ένα στάδιο «προετοιμασίας» για την Νηστείας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και ξεκινά από την Κυριακή του «Τελώνου και Φαρισαίου» και τελειώνει την Ε΄ Κυριακή των Νηστειών.
Την πρώτη Εβδομάδα γίνεται «Κατάλυση στα πάντα», δηλαδή τρώγεται ελεύθερα κάθε φαγητό ακόμα και την Τετάρτη και Παρασκευή. Για το λόγο αυτό ονομάζεται «ελεύθερη» ή «απολυτή».
Την δεύτερη Εβδομάδα του Τριωδίου γίνεται «Κατάλυση στα πάντα» όλες τις ημέρες εκτός της Τετάρτης και Παρασκευής όποτε απέχουμε ακόμα και από τα λαδερά φαγητά όπως και τις ημέρες της Μεγάλης Σαρακοστής.
Την τρίτη εβδομάδα, αυτή της Τυροφάγου ή Τυρινής γίνεται όλες τις ημέρες Κατάλυση σε όλα τα Γαλακτοκομικά προϊόντα, του Αυγού, των Ψαριών και φυσικά του Ελαιολάδου, απαγορεύεται όμως η Κρεοφαγία.
Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου:
Η Εκκλησία θέλει να μας εμπνεύσει την Ταπείνωση του Τελώνου και να μας προφυλάξει από την υπερηφάνεια του Φαρισαίου.
Κυριακή του Ασώτου:
Τρία πράγματα Διδάσκει η Παραβολή:
α) την άθλια κατάσταση του αμαρτωλού
β) την αξία της Μετάνοιας και
γ) το μεγαλείο της Συγχωρέσεως.
Το Σάββατο πριν την τρίτη Κυριακή ονομάζεται Ψυχοσάββατο ή Σάββατο των Ψυχών. Καθιερώθηκε από την Εκκλησία ως ημέρα που προσφέρουμε Κόλυβα και Ποσευχόμαστε για όλους αυτούς που για διαφόρους λόγους δεν Μνημονεύονται σε Μνημόσυνα: για παράδειγμα άνθρωποι που δεν έχουν εν ζωή κανένα συγγενή.
Κυριακή της Απόκρεω:
Λέγεται έτσι διότι μετά την Κυριακή αυτή απέχουμε από το κρέας. Τη μέρα αυτή η Εκκλησία μας φέρνει στη Μνήμη μας τη φοβερή Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου.
Κυριακή της Τυρινής:
Λέγεται έτσι διότι μετά τη μέρα αυτή καθώς και την Εβδομάδα που προηγείται τρώμε Τυριά και άλλα Γαλακτώδη.
Το Ευαγγέλιο της μέρας αυτής παροτρύνει τους πιστούς να Συγχωρήσουν αυτούς που τους έφταιξαν ώστε να τους Συγχωρήσει και ο Θεός, η Νηστεία να μη γίνεται αφορμή επίδειξης όπως έκαναν οι Φαρισαίοι και να διάγουν Βίο ενάρετο και Ελεήμονα. Τη μέρα αυτή η Εκκλησία, μας θυμίζει την εξορία του Αδάμ από τον Παράδεισο.
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή έχει βασικό χαρακτηριστικό της την εγκράτεια και τη Νηστεία. Λέγεται Μεγάλη για να ξεχωρίζει από την Νηστεία των Χριστουγέννων και διαρκεί Σαράντα Ημέρες για τι μιμείται την Σαρανταήμερη Νηστεία που έκανε ο Χριστός. Προβάλλει συνταρακτικά πρότυπα.
Α’ Κυριακή των Νηστειών ή της Ορθοδοξίας. Το Σάββατο το παράδειγμα του Αγίου Θεοδώρου, που μας θυμίζει πόσο δυνατή είναι η ζωντανή πίστη.
Την Κυριακή της Ορθοδοξίας η Αναστήλωση των Ιερών Εικόνων, η νίκη των καθαρών των πνευματικών ανθρώπων απέναντι σε κάθε πλάνη και Αίρεση.
Β’ Κυριακή των Νηστειών- Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά: Κεντρικό θέμα η Νηστεία, η Προσευχή και η έντονη Άσκηση της Ελεημοσύνης.
Αυτά βοηθούν τον Εσωτερικό καθαρμό. Πρότυπο ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Στο πρόσωπό του συγκεντρώνεται Σοφία και Γνώση που ανθίζουν από μια βαθειά Ορθόδοξη πίστη.
Γ’ Κυριακή των Νηστειών – Της Σταυροπροσκυνήσεως. Τώρα Υμνείται ο Σταυρός, ο «της εγέρσεως Χριστού τας αυγάς φωτοβολείν».
Ο άνθρωπος τοποθετείται απέναντι στο Σταυρό. «Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού». Ο Σταυρός προβάλλεται ως στήριγμα και βοήθεια.
Δ’ Κυριακή των Νηστειών – Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος. Μετά την Άσκηση ο δρόμος της Ανυψώσεως.
Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος προσφέρει την ανθρώπινη εμπειρία της μυστικής Ανόδου.
Ε’ Κυριακή των Νηστειών – Της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας. Βαθειά συνειδητή Μετάνοια. Πρότυπον η Οσία Μαρία η Αιγυπτία, η πρώην αμαρτωλή, Ασκήτρια της Ερήμου για 47 ολόκληρα χρόνια.
Τί είναι το Τριώδιο
Σήμερα λοιπόν, καθώς λέμε, αρχίζει ή ανοίγει το Τριώδιο. Αλλά τί είναι το Τριώδιο και τί εννοούμε, όταν λέμε ότι αρχίζει το Τριώδιο, και τί είναι η Εκκλησιαστική Περίοδος του Τριωδίου;
Γι’ αυτά τα πράγματα λοιπόν θα μιλήσουμε τώρα.
Πρώτα – πρώτα το Τριώδιο είναι ένα από τα Λειτουργικά Βιβλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Στο Βιβλίο αυτό περιέχονται σχεδόν κάθε μέρα Ύμνοι, που λέγονται Τριώδια, Ύμνοι δηλαδή με τρεις Ωδές. Οι Ύμνοι αυτοί γενικά λέγονται Κανόνες.
Οι Κανόνες, στην άρτια μορφή τους και αντίθετα προς τα Τριώδια, αποτελούνται από εννέα Ωδές. Τί είναι οι Ωδές; Είναι ομάδες από τέσσερα ως πέντε ή και περισσότερα Τροπάρια, που ψάλλονται όλα με τον ίδιο τρόπο. Ενώ λοιπόν οι Κανόνες είναι Ύμνοι με εννέα Ωδές, τα Τριώδια είναι μικρότεροι Ύμνοι με τρεις μόνο Ωδές. Ωδή είναι το Ιερό τραγούδι. Από τα Τριώδια λοιπόν αυτά, λέγεται και το Βιβλίο Τριώδιο.
Τριώδιο λέγεται και η Εκκλησιαστική Περίοδος από σήμερα ως το Πάσχα, επειδή όλο αυτό το χρονικό διάστημα, είναι σε χρήση το Λειτουργικό Βιβλίο του Τριωδίου.
Δηλαδή, οι τέσσερις Εβδομάδες πριν από τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, οι πέντε Εβδομάδες τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή ως το Σάββατο του Λαζάρου, και η Μεγάλη Εβδομάδα.
Αυτή η Λειτουργική Τάξη και Παράδοση της Εκκλησίας μας είναι ζυμωμένη με τη ζωή των Πατέρων μας. Και δεν είναι λίγο να κρατάμε την πίστη των προγόνων μας και να πιστεύουμε ότι ο Θεός μας είναι «ο Θεός των πατέρων ημών», καθώς η Εκκλησία το ψάλλει κάθε ήμερα στην ιερή Ακολουθία. Όλη η Περίοδος του Τριωδίου είναι για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς καιρός Μετανοίας, Προσευχής και Νηστείας.
Γι’ αυτό κι από σήμερα, που ανοίγει το Τριώδιο, ο κάθε πιστός Προσεύχεται κατανυκτικά και ψάλλει· «Της Μετανοίας άνοιξόν μοι πύλας, Ζωοδότα…».
Views: 3