Πρόσφατα έπεσε στα χέρια μου το διάσημο βιβλίο του Dan Millman «Ο δρόμος του ειρηνικού πολεμιστή», που έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από χιλιάδες ανθρώπους και εγκαινίασε ολόκληρη σειρά βιβλίων του ίδιου συγγραφέα, με την προσωπική του διδασκαλία ενός μονοπατιού ηθικής και πνευματικής αναζήτησης.
Αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι η προμετωπίδα στο εξώφυλλο του βιβλίου, που έγραφε: «Το βιβλίο που θ’ αλλάξει τη ζωή σας». Ο ίδιος ισχυρισμός ακολούθησε και τα υπόλοιπα βιβλία του συγγραφέα και είναι το δυνατό όπλο της τεράστιας επιτυχίας τους.
Παρόμοια βιβλία, που είτε ο συγγραφέας είτε οι εκδότες ισχυρίζονται ότι «θ’ αλλάξουν τη ζωή» του αναγνώστη, έχουν κυκλοφορήσει τις τελευταίες δεκαετίες αρκετά. Υπενθυμίζω, δειγματοληπτικά μόνον, τα βιβλία του Λέο Μπουσκάλια και του Πάολο Κοέλο, το «Μυστικό» της Ρόντα Μπερν και πλήθος άλλων, φτάνοντας πίσω στο «Μικρό Πρίγκιπα» του Σαιντ Εξυπερύ, αλλά και την «Ασκητική» του Νίκου Καζαντζάκη.
Αναμφίβολα υπάρχουν στην ελληνική και την παγκόσμια γραμματεία άφθονα βιβλία που μπορούν να βοηθήσουν τον άνθρωπο να βελτιώσει το χαρακτήρα του και συνεπώς και τη ζωή του, και κατ’ επέκτασιν και τη ζωή των γύρω του και ολόκληρη την κοινωνία. Τέτοια είναι, παραδείγματος χάριν, τα έργα των αρχαίων τραγικών ποιητών, τα μυθιστορήματα του Βίκτορος Ουγκώ, του Εμίλ Ζολά ή του Ντοστογιέφσκι, αλλά και βιβλία όπως η βιογραφία του π. Σεραφείμ Ρόουζ, γραμμένη από τον π. Δαμασκηνό Κρίστενσεν, ο «Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης» του αγίου Σωφρονίου Σαχάρωφ ή το «Αγαπώ, άρα υπάρχω» του Νικολάου Σαχάρωφ, που αναφέρεται στον ίδιο τον άγιο Σωφρόνιο.
Όμως, αν κάποιο βιβλίο το χαρακτηρίσουμε ως «το» βιβλίο που «θα αλλάξει τη ζωή μας», τότε αυτό το βιβλίο μας στρέφει προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, την κατεύθυνση του συγγραφέα του. Και, ως ορθόδοξος χριστιανός, ταπεινός κληρονόμος και φορέας μιας δισχιλιετούς πνευματικής παράδοσης (αν συνυπολογίσουμε και τους προφήτες, τεσσάρων χιλιάδων ετών, αλλά έστω, υπολογίζω μόνο δύο χιλιάδες), διά της οποίας έχουν αναδειχθεί χιλιάδες άγιοι κάθε εποχής, μέχρι και στην εποχή μας, θα εκφράσω τον προβληματισμό μου με μορφή ερώτησης: δηλαδή δεν είναι το Ευαγγέλιο «το βιβλίο που θ’ αλλάξει τη ζωή μας»; Υπάρχει κάποιο άλλο βιβλίο, που είναι για μας «το» βιβλίο, το οποίο θα μας κάνει καλύτερους ανθρώπους, πέρα από το Ευαγγέλιο;
Κατ’ αρχάς, έχουμε διαβάσει το Ευαγγέλιο; Έχουμε διαβάσει οποιοδήποτε από τα βιβλία των αγίων μας, που ανήκουν στη δική μας πνευματική παράδοση και κληρονομιά, ώστε να τα αξιολογήσουμε και να συμπεράνουμε… τι; Ότι «μας εκφράζει» κάτι άλλο; Ή ότι η αλήθεια βρίσκεται κάπου αλλού, στο βουδισμό π.χ., στον εσωτερισμό, στον πνευματισμό ή σε οποιοδήποτε άλλο από τα υποπροϊόντα της «Νέας Εποχής», που λανσάρονται στη γενιά μας σε μορφή χιονοστιβάδας;
Φυσικά, καθένας έχει αναφαίρετο δικαίωμα να επιλέξει ως αλήθεια ό,τι νομίζει ο ίδιος. Προβληματισμός αυτού του άρθρου είναι μήπως γινόμαστε θύματα ελλιπούς πληροφόρησης ή παραπληροφόρησης. Ας τα ψάξουμε λοιπόν όλα – αν θέλουμε, τέλος πάντων – αρχίζοντας από τα δικά μας.
Κλείνω αυτές τις σκέψεις επισημαίνοντας ποια είναι η μεγάλη διαφορά του Ευαγγελίου από τα υπόλοιπα. Σύμφωνα με την ίδια την πνευματική παράδοση που εκφράζει και που, επαναλαμβάνω, από αυτήν έχουν αναδειχθεί χιλιάδες άγιοι – ανυπέρβλητα πνευματικά αναστήματα – το Ευαγγέλιο δεν αποσκοπεί απλώς στην «ηθικοποίηση» του ανθρώπου ή στην απόκτηση σοφίας, «ανώτερης συνειδητότητας», ειρήνης και αρμονίας, αλλά στην ένωση του ανθρώπου με τον Τριαδικό Θεό εν Χριστώ, που συνιστά την πραγματική ολοκλήρωση και τελειοποίηση του ανθρώπου.
Και μάλιστα όχι μεμονωμένα, αλλά σε σχέση αγάπης με όλους τους άλλους ανθρώπους και όλα τα όντα. Γι’ αυτό, το Ευαγγέλιο εκφράζει όχι μόνο έναν ατομικό δρόμο «προσωπικής βελτίωσης», αλλά συλλογικό και αιώνιο. Και αυτή η συλλογικότητα έχει μεγάλη σχέση με το γεγονός ότι οι χριστιανοί εκκλησιαζόμαστε, νηστεύουμε σε κοινές νηστείες (όλοι μαζί), κοινωνούμε όλοι μαζί το ίδιο και ένα σώμα και αίμα Χριστού κ.λ.π., πράξεις που καλλιεργούν όχι μόνο τον εαυτό μας, αλλά και τη σχέση μεταξύ όλων μας – σχέση που επεκτείνεται και στους νομιζόμενους «εχθρούς μας», προς του οποίους ο Ιησούς Χριστός και όλοι οι άγιοι διδάσκαλοί μας δίδαξαν συγχώρηση και αγάπη.
Εν πάση περιπτώσει, αυτές τις σκέψεις θέλησα να μοιραστώ μαζί σας. Οι άγιοί μας, ξεκινώντας από τον απόστολο Παύλο (Πράξεις των αποστόλων, κεφ. 17, 22-31) και συνεχίζοντας στον άγιο Ιουστίνο τον Φιλόσοφο και Μάρτυρα και τους άλλους αγίους, σέβονται και αποδέχονται κάθε καλό, απ’ όποια παράδοση κι αν προέρχεται – εξετάζοντάς το βέβαια και αξιολογώντας το με χριστιανικά κριτήρια, όχι με τα σχετικιστικά κριτήρια της «νέας» εποχής μας, επειδή γνωρίζουν από τη δική τους πείρα ότι ο χριστιανικός δρόμος είναι εκείνος που οδηγεί τον άνθρωπο στο αληθινό Φως. Έτσι, αυτό το άρθρο δεν έχει σχέση με κάποιον φανατισμό ή μισαλλοδοξία. Έχει όμως άμεση σχέση με την προσωπική μας ζωή, τη ζωή των παιδιών μας, την κοινωνία και την αιωνιότητα.
ΥΓ. Μπορείτε να δείτε συμπληρωματικά, αν θέλετε, τα παρακάτω άρθρα:
Ο Δρόμος προς το Φως: οι άγιοι διδάσκαλοι της Ορθοδοξίας & οι αντίστοιχοι των θρησκειών
Διαλογισμός Βιπάσσανα & ορθόδοξο μονοπάτι
«Είμαι πολύ καλά. Κάνω ρέικι, γιόγκα, μιλάω με αγγέλους…»
Views: 0